szystkie kursy rysunku skrywają jeden sekret - że inspirują się rysunkami Szyszkina. Ten XIX wieczny artysta pozostawił masę prac, które przydają się również współcześnie. Oddajemy Ci do rąk artykuł w którym wyselekcjonowaliśmy kilkanaście najlepszych prac. Korzystaj z nich śmiało.
Jak rysować drzewo iglaste - na co zwracać uwagę
Zaczniemy od najczęściej pokazywanego obrazka o tym jak rysować drzewo. Jest to rysunek świerku w którym widać wszystkie najważniejsze cechy.
Na co zwróć uwagę:
autor wybrał do rysunku drzewo ciekawe. Nie jest ono symetryczne. Ma ułamaną końcówkę. Rozkład gałęzi nie jest równomierny
Szyszkin fajnie pokazuje biały pień na czarnym tle. Nawet uwydatnia to ciemnym igliwiem, które jest z tyłu.
wyraźnie widzimy, że gałęzie rosną w różnych kierunkach, podkreślają okrągłość pnia
ważnym a często nie zauważanym elementem są spody gałęzi + lekki cień od nich
na pniu mamy różne "zabrudzenia" - kikuty gałęzi, nierównomierność kory itp.
Zapamiętaj te rzeczy, które tu są. A potem stosuj je konsekwentnie w swoich rysunkach drzew i kompozycji krajobrazowych
Kompozycja z drzew i krzewów - czyżby naturalny projekt architektury krajobrazu?
Do najbliższej analizy weźmiemy sobie pewną kompozycję Szyszkina:
Można wyobrazić sobie, że Szyszkin przemierzał las w poszukiwaniu ciekawych kompozycji. W tamtym czasie raczej nie posługiwano się zdjęciami do rysunku. Choć po latach wiemy, że Impresjoniści wbrew swoim ideałom często korzystali z fotografii i rysowali w swoich studiach.
To co Szyszkin zobaczył musiało go zauroczyć. Wyjął szkicownik i zrobił takie szybkie studium. A co go zauroczyło w tej kompozycji krajobrazowej:
Po pierwsze fajne kontrasty pomiędzy różnymi gatunkami roślin
Po drugie różnorodność form/kształtów. Trójką świerku kontrastuje ze zwartymi kompozycyjnie krzewami, rozłożyste drzewo z mocnymi liniami konarów
Po trzecie dynamika kompozycji - poszczególne elementy dzielą arkusz papieru na różne co do wielkości i kształtów figury płaskie
Zadanie dla Ciebie - narysuj ten szkic a potem wyjdź w plener i poszukaj jakiejś fajnej kompozycji. Natura sama tworzy przepiękną architekturę krajobrazu. Rysunek wykonaj szkicowo - tak też można odpowiedzieć na zagadnienie "Jak rysować drzewo"
Zachwyt nad światłocieniem w naturze
Sam niejednokrotnie obserwowałem jak zmienia się światło w lesie czy parku. Musiało to wyglądać dość dziwnie ponieważ chodziłem po parę kroków w lewo i w prawo. Za każdym razem patrzyłem jak zmienia się położenie cieni na trawie.
Przede mną robił to też Szyszkin:
Tylko popatrz na tę genialną pracę. Jak cudownie rozkładają się cienie na poszyciu leśnym. Ta biała płaszczyzna paproci. Popatrz też niezauważaną przez początkujących rysowników linię światła na konarach drzew.
Jak Szyszkin tego dokonał?
- dał mocny walor - czerń - w tle. Dzięki tej zagrywce cieniutka linia białego światła zaświeciła.
Rysowanie pod światło daje genialne efekty ale jest trudne. Trzeba umieć operować bardzo szeroką gamą przejść tonalnych ołówka. Trzeb wiedzieć jak wydobyć biel i jak mocno naciskać ołówek żeby dostać czerń.
Tego typu tematy zostaw sobie na czas co najmniej po roku bytności na kursie rysunku.
Jak rysować małą zieleń - przydatne dla kandydatów na architekturę krajobrazu i dla studentów architektury krajobrazu
Po czym ja rozpoznaję sprawność rysunkową osób w naszej szkole rysunku?
Między innymi po tym jak radzą sobie z przyziemiem.
Czy potrafią narysować coś więcej niż nabazgrolone trawy?
Czy potrafią oddać odpowiednie proporcje?
Czy radzą sobie z perspektywą i zasłanianiem jednych elementów przez drugie.
Jeżeli Twoja odpowiedź na powyższe pytanie jest negatywna to radzę przećwiczyć choćby to:
Jeżeli będziesz analizować ten rysunek to zobaczysz następujące rzeczy:
autor "rozpuszcza" plany tak żeby wydobyć sedno tego rysunku
świetnie operuje kontrastami poprzez wyczernienie spodów liści - u góry daje światło czyli zostawia białe a wkoło nadaje gradacje szarości
bardzo wnikliwie obserwuje skomplikowaną geometrię liścia
Pamiętaj, że w XIX wieku nie używano zdjęć do rysunku. Może inaczej - używano ale nie w Tajdze ;) A nawet jeżeli używano to było to na tyle drogie, że nie każdy artysta mógł sobie na to pozwolić.
Więc Ty też obserwuj!
Rozpoznanie gatunków roślin w rysunku
Tutaj zacznę od wycieczki w jeszcze dalszą przeszłość - do przełomu XVI i XVII wieku. Wtedy to tworzył Caravaggio - dokładnie Michał Anioł Merisi da Caravaggio [jak klikniesz w ten link to przejdziesz na stronę Wikipedii o tym artyście]
Tutaj przytoczę tylko jedną jego pracę - Kosz z owocami:
W tamtym czasie artyści bardzo chcieli udowadniać jak znakomitymi twórcami są. Caravaggio tak doskonale namalował ten kosz, że specjaliści od ochrony roślin są w stanie powiedzieć jakie grzyby zaatakowały liście i owoce.
Początkujący rysownik jest jak dawni twórcy - na początku uprawiają sztukę mimetyczną. Potem w pracy zawodowej nie będzie to już im potrzebne a przynajmniej nie zawsze.
Teraz przejdźmy do Szyszkina.
Na poniższym obrazku wyraźnie widzimy roślinę która nosi nazwę Podbiał. Warto żebyś w swoim arsenale miał jakiś zestaw swoich roślin, które łatwo rozpoznać.
Jak narysować drzewo z bliska?
Poniższy obrazek jest mi bardzo bliski. Kiedy w 1992 roku dorwałem książkę "Szyszkin" to właśnie to narysowałem jako jedno z pierwszych ujęć. Nawet więcej - dodatkowo namalowałem do tego akwarele.
Czego nauczył mnie ten obrazek?
To tu zauważyłem grę kontrastami. Zapisałem sobie w moim tajnym zeszycie wniosków - "biały pień na czarnym tle"
Potem spojrzałem w lewy górny róg i dopisałem "ciemne gałęzie na białym tle"
I do tej pory to stosuję. Nie zawsze bowiem materiał z którego rysuję lub oś
ietlenie w plenerze daje dobre kontrasty. Rysownik może interpretować rzeczywistość i wzmacniać lub osłabiać to co w jego zamyśle powinno wyglądać inaczej.
Perspektywa a rysowanie drzewa
Generalnie drew nie rysujemy w ujęciu perspektywicznym. Ale jest kilka przypadków kiedy odrobina perspektywy przyda się.
Taki przypadek mamy tutaj. Jak rysować drzewo leżące.
Trzeba zobaczyć tu dwie kluczowe rzeczy:
Drzewo jest mnie więcej walcem. Mniej więcej ponieważ zwęża się do góry ale napisanie, jest stożkiem bardziej przeszkadza niż pomaga.
Popatrz na gałęzie - one są dookoła! Początkujący rysownicy bardzo często rysują drzewo w taki sposób, że dają gałęzie idące na boki. Rysowanie gałęzi idących w naszą stronę zawsze będzie trudne bo dochodzi tam do poważnych skrótów perspektywicznych.
Szyszkin świetnie też pokazała "spody" gałęzi. Tak dobrał czas obserwacji, że cienie pojawiają się na dolnych częściach gałęzi.
Podobne ujęcie znajdziesz gdy będziesz rysować drzewo stojąc przy samym konarze i spojrzysz do góry.
Będzie to jednak rysowanie drzewa dla samego rysowania drzewa bo rzadko przyda Ci się takie ujęcie w innych rysunkach.
Inne wykorzystanie perspektywy w rysunku drzew
Innym wykorzystaniem perspektywy jest sytuacja kiedy mamy do czynienia ze szpalerem drzew.
I tu posłużę się innym znanym artystą - Cladem Monetem
W tym wspaniałym obrazie widać w tle topole w perspektywie.
Claude Monet malował cykle obrazów. Topole to jeden z takich cykli.
Jak narysować skały
Temat rysowania skał najczęściej pojawia się przy temacie jak narysować drzewo a to dlatego, że rysownicy bardzo często wybierają ujęcie którego tematem przewodnim jest górski potok. A tam pojawiają się skały. Tutaj też z pomocą przyjdzie nam Szyszkin.
Na poniższym przykładzie wyraźnie widać jakie bogactwo form i elementów znajdziesz rysując skały.
Najczęstszym błędem przy rysowaniu skał jest rysowanie skał jakby to był obłupany krzemień przez ludzi paleolitu. Natomiast z powyższego rysunku wyłap:
bogactwo cieni i szarości
pęknięcia skał
roślinność która wpycha się w każdą szczelinę
mchy i porosty
różnego rodzaju cętki , plamy, zadrapania
A najlepiej za pierwszym razem narysuj tę skałę konkretnie z tego ujęcia.
Przykład jak rysować skały:
Rysunek wykonany został cienkopisem i przedstawia tzw. krok nad przepaścią w Tatrach Wysokich
Ten konkretnie temat był jedną z ilustracji Inktobera
Jak narysować pejzaż z jeziorem
Pamiętam jak z wypiekami na policzkach oglądałem Szyszkina. W pewnym momencie zająłem się tym rysunkiem. Zawsze w takich sytuacjach zadawałem sobie pytania : "Dlaczego mi się to podoba" "jakich środków artystycznych użył autor żeby uzyskać taki efekt" czy też "jak sprawić żeby woda na rysunku sprawiała wrażenia że jest ... mokra"
Wtedy właśnie odkryłem te prawidłowości:
Po pierwsze tafla wody jest zwierciadłem --> wniosek: trzeba odbić w tym zwierciadle jakieś elementy
Po drugie - woda musi odbić światło czyli dobrze jest wszystko wkoło dać trochę ciemniejsze
Po trzecie - warto skoncentrować się na roślinności która porasta brzegi jezior
Przeniosłem te zasady na swoje rysowanie i zadziałało. Nie mniej za każdym razem trzeba obserwować. Bo również z czasem pojawiły się wyjątki:
- kiedy leje deszcz, krople uderzające w wodę całkowicie likwidują odbicia
- podobnie jest kiedy wieje wiatr i cała tafla wody faluje
Obydwa te przypadki powodują, że mikro fale załamują światło pod różnymi kątami. Wtedy w oku zlewa nam się wszystko w jednolity odcień szarości.
Wierne odbicie w lustrze wody jest wtedy kiedy nie ma choćby najmniejszego powiewu. W ciągu 30 lat obserwacji zauważyłem wiele innych zjawisk - dlatego polecam Ci takie poszukiwania.
Fajne ujęcie z kamieniem
Jest jeszcze jeden obrazek z Szyszkina na którym ćwiczyłem rysunek, o ten:
To na nim zauważyłem jak bardzo kamienie są różnorodne jeżeli chodzi o wszelkiej maści plamy.
Potem na plenerach w Szwecji miałem okazję to zaobserwować. Wielu rysowników przekłada widziane kamienie na brzegach rzek czy nawet przy polach na cały zbiór kamieni.
A takie głazy wolnostąjące gdzieś na brzegu puszczy są już porośnięte mchami i porostami.
Jak narysować sosnę i to w miarę szybko
Jak narysować detal gałęzi sosny
Jak narysować drzewo liściaste
